Słowo biskupa

Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy - 29 września

Rada KEP ds. Migrantów i Uchodźców, której przewodniczącym jest bp Krzysztof Zadarko, opublikowała "Wskazania" przed 110. Światowym Dniem Migranta i Uchodźcy.

Ogłoszone orędzie papieża Franciszka na 110. Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy („Bóg idzie ze swoim ludem”) zwraca naszą uwagę na wspólnotowy wymiar losu milionów migrantów i uchodźców we współczesnym świecie. Osoby te nie mogą pozostać osamotnione w przeżywaniu swoich dramatycznych decyzji o emigracji lub przymusowej ucieczce. Czy jednak spotkają życzliwych ludzi, którzy pomogą im znaleźć nową ojczyznę lub szczęśliwie wrócić do swoich domów? Przykład wyjścia Izraelitów z niewoli egipskiej poucza nas, że Bóg nie opuszcza takich ludzi, ale im towarzyszy, przewodzi w drodze do pewnego schronienia i przyszłego życia. Również Święta Rodzina doświadczyła losu migrantów. Święty Józef, Oblubieniec Maryi i Opiekun Jezusa, zmuszony był podjąć dramatyczną decyzję o ucieczce do Egiptu, by ratować Dziecię Jezus przed mieczem Heroda.

W naszej polskiej rzeczywistości zwraca uwagę gwałtownie rosnąca liczba obcokrajowców w ostatnich latach, ich różnorodność etniczna, język, różnice kulturowe i religijne. Niezwykłym wyzwaniem dla ludzi przybywających, jak i naszych społeczności przyjmujących, jest dążenie do wspólnych celów, budowania relacji opartych na miłości bliźniego, poszanowania dla naszej tradycji, polskiej kultury, prawa i zasad bezpieczeństwa. To proces obustronny. Orędzie papieskie kreśli przed nami taką perspektywę. Rada KEP ds. Migrantów i Uchodźców proponuje następujące wskazania, które są do wykorzystania duszpasterskiego w parafiach.

1. Dzień Migranta i Uchodźcy w parafiach w pierwszym rzędzie powinien być dniem modlitwy. Za pozwoleniem biskupa diecezjalnego można jedną z Mszy Świętych niedzielnych odprawić za migrantów i uchodźców według formularza mszalnego nr 40 (Mszał Rzymski, Msze i modlitwy w różnych potrzebach, Różne okoliczności życia publicznego: Za migrantów i wygnańców), z odpowiednio przygotowaną modlitwą powszechną. Papież Franciszek prosił Episkopat Polski podczas spotkania na Wawelu (27 lipca 2016 r.) o tę modlitwę („raz w tygodniu jedną godzinę adoracji Najświętszego Sakramentu”).

2. Od kilku lat inicjatorem modlitw za migrantów i uchodźców, którzy zginęli w drodze do Europy, jest Wspólnota Sant’Egidio. Modlitwy te są objęte patronatem Rady KEP ds. Migrantów i Uchodźców. Szczegóły podane są na stronie i Facebooku Sant’Egidio (santegidio.pl; https://www.facebook.com/santegidio.warszawa).

3. W podejmowaniu tematu warto wykorzystać myśli zawarte w tegorocznym Orędziu papieża Franciszka na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy: https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2024-06/oredzie-papieza-franciszka-na-110-swiatowy-dzien-migranta-i-uch.html

4. Uwadze wszystkich duszpasterzy obcokrajowców w Polsce polecamy 2. Pielgrzymkę Obcokrajowców na Jasną Górę, organizowaną przez Radę KEP ds. Migrantów i Uchodźców oraz Caritas Polska 28 września br. Konieczny jest kontakt i wstępne zgłoszenie do Caritas Polska (przez Caritas diecezjalne) lub przez Narodowego Dyrektora Duszpasterstwa Migrantów (email: w.dawidowski@gmail.com). W ramach tej Pielgrzymki planowane są m.in. dwie Msze Święte w Kaplicy Cudownego Obrazu: o godz. 12.30 w języku polskim dla migrantów z Ukrainy oraz o godz. 14.30 dla Obcokrajowców i Migrantów posługujących się językiem angielskim.

5. W parafiach, gdzie zamieszkują obcokrajowcy, zaleca się zorganizowanie dla nich spotkania z parafianami. Niestety, obcokrajowcy często żyją w naszych społecznościach w anonimowy sposób, chociaż są rozpoznawalni. Jedną z najważniejszych potrzeb w procesie ich integracji jest znajomość języka. Prosimy Księży duszpasterzy i animatorów życia duszpasterskiego (ruchy, stowarzyszenia, grupy duszpasterskie) o organizowanie parafialnych kursów języka polskiego dla obcokrajowców. W początkowej fazie najlepiej, żeby miały one format wolontariacki, z zaangażowaniem nauczycieli (np. emerytów) i chętnych, mających pragnienie budowania relacji. Nikt w naszych wspólnotach nie może czuć się obco, jeśli tylko zapragnie znaleźć tu swoją godną przyszłość. Przypominają się słowa Jezusa Chrystusa: „Byłem obcy (gr. ksenos) a przyjęliście Mnie” (Mt 25,32). To bardzo konkretna postać naszych wartości chrześcijańskich, gdzie na pierwszym miejscu praktykowane jest wzajemne poznanie, wyjście z klimatu obcości, pomoc w rozwoju osobistym i odnalezienie swojego godnego miejsca w nowej sytuacji życiowej.

6. Zachęcamy duszpasterzy, aby wyjść do obcokrajowców i zadbać o spotkania, a dla katolików o Msze Święte i inne sakramenty celebrowane w językach obcych. To nasza powinność duszpasterska. Pomocą w organizacji misji obcojęzycznej służy Narodowy Dyrektor Duszpasterstwa Migrantów.

7. Apelujemy do wiernych, którzy z niezwykłym przejęciem reagują na wydarzenia na granicy polsko-białoruskiej, aby skomplikowany los migrantów, oszukanych przez sąsiednie kraje i handlarzy ludźmi, nie rozgrywać według fałszywej alternatywy: „albo obrona granic albo humanitarna wrażliwość”. Żołnierze i funkcjonariusze Straży Granicznej mają prawo oczekiwać poparcia społecznego i dowartościowania ich służby. Również zaangażowanie wielu ludzi, nie tylko zorganizowanych w grupach humanitarnych, ale także spieszących z pomocą znajdującym się na granicy migrantom, powinno spotkać się z szacunkiem, uznaniem i wsparciem. To nie jest działalność przestępcza ani tym bardziej rodzaj zdrady narodowej. W wielu przypadkach wrażliwość wolontariuszy pomagających w ratowaniu życia jest godna uznania i wsparcia.

Warszawa, 12 września 2024 r. 

bp Krzysztof Zadarko
Przewodniczący Rady KEP ds. Migrantów i Uchodźców
Delegat KEP ds. Imigracji