Diecezja

Bulla "Episcoporum Poloniae coetus"

źródło zdjęcia: Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska

PAWEŁ
Biskup, Sługa Sług Bożych, na wieczną rzeczy pamiątkę.

Przychylając się do prośby Episkopatu Polski - wzniesionej do Stolicy Apostolskiej - aby okręgi kościelne na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski zostały dostosowane do nowych warunków, ze względu na potrzebę usprawnienia duszpasterstwa wiernych, chętnie powzięliśmy następujące postanowienia.

Na wymienionych Ziemiach erygujemy cztery diecezje, a mianowicie: Opolską, Gorzowską, Szczecińsko-Kamieńską i Koszalińsko-Kołobrzeską w granicach określonych w sposób następujący:

Diecezji Opolskiej wyznaczamy terytorium Województwa Opolskiego, z wyjątkiem powiatów: Namysłów i Brzeg, oraz terytorium dekanatów: Bytom, Dobrodzień, Gliwice, Łabędy, Miechowice, Pyskowice, Toszek, Ujazd i Zabrze, położonych na terenie Województwa Katowickiego; równocześnie wyłączamy powyższe terytoria z Archidiecezji Wrocławskiej. Do Diecezji Opolskiej będzie przynależeć odtąd również terytorium dekanatów: Bramce, Głóbczyce i Kietrz oraz parafii Owsiszcze, które odłączamy od Archidiecezji Ołomunieckiej. Stolicą Biskupią Diecezji Opolskiej będzie miasto Opole. Wymieniona diecezja będzie należeć do Metropolii Wrocławskiej, a jej Bi­skup będzie podlegał Metropolicie Wrocławskiemu, zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.

Diecezja Gorzowska obejmować będzie terytorium Województwa Zielonogórskiego, które odłączamy od Archidiecezji Wrocławskiej, od Diecezji Berlińskiej i od Prałatury Pilskiej; ponadto terytorium powiatu Trzcianka i miasta Piły, które też wyłączamy z Prałatury Pilskiej. Stolicą Biskupa będzie miasto Gorzów Wlkp. Diecezja Gorzowska będzie należeć do Metropolii Wrocławskiej, a jej Biskup będzie podlegał Metropolicie Wrocławskiemu po myśli obowiązującego prawa.

Diecezja Szczecińsko-Kamieńska obejmować będzie terytorium Województwa Szczecińskiego; równocześnie powyższe terytorium odłączamy od Diecezji Berlińskiej. Stolicą Biskupią będzie miasto Szczecin. Diecezja będzie należeć odtąd do Metropolii Gnieźnieńskiej, a jej Biskup będzie podlegał Metropolicie Gnieźnieńskiemu zgodnie z prawem.

Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska obejmować będzie terytorium Województwa Koszalińskiego i powiatu Lębork oraz parafii Kostkowo i Wierzchucino; leżących na terenie Województwa Gdańskiego; powyższe terytoria wyłączamy z Diecezji Berlińskiej i Prałatury Pilskiej. Stolicą tej Diecezji będzie miasto Koszalin. Nowa Diecezja i jej Biskup będą podlegał Stolicy Gnieźnieńskiej i Jej Metropolicie.

Biskupom nowo utworzonych diecezji przyznajemy odpowiednie prawa i przywileje oraz nakładamy na nich obowiązki, prawem powszechnym przepisane. Źródłem utrzymania Kurii Diecezjalnych będą ofiary wiernych i inne dochody po myśli kan. 1500 KPK.

Polecamy też, aby w każdej diecezji została erygowana Kapituła Katedralna, na mocy specjalnej bulli; tymczasem należy wybrać konsultorów diecezjalnych, którzy wspieraliby Biskupa radą i pomocą. W sprawie Seminariów należy zachować przepisy prawa powszechnego i Dekretu Soboru Watykańskiego II "Optatam totius" oraz zarządzenia Świętej Kongregacji Wychowania Katolickiego. W sprawie zarządu diecezją, wyboru wikariusza kapitulnego, uprawnień i obowiązków wiernych itp, należy ściśle trzymać się przepisów prawa kanonicznego.

Ponadto, wyłączamy z Archidiecezji Praskiej terytoria dekanatów: Bystrzyca Kłodzka, Kłodzko, Nowa Ruda i Polonica Zdrój, a z Diecezji Miśnieńskiej terytoria parafii: Biedrzychowice, Bogatynia, Działoszyn, Krzewina, Opolno Zdrój i Zatonie; wymienione terytoria włączamy na zawsze do Archidiecezji Wrocławskiej.

Jednocześnie postanawiamy, że - z chwilą utworzenia nowych diecezji i określenia ich; granic - kapłani zostają inkardynowani do tej diecezji, na terenie której posiadają beneficjum lub urząd kościelny; pozostałych zaś duchownych i alumnów Seminariów Duchownych należy uważać za inkardynowanych do tej diecezji, w której mają prawne zamieszkanie.

Akta i dokumenty, dotyczące założonych diecezji i ich kapłanów, wiernych i majątku kościelnego, należy przekazać - z Kurii, w których dotąd się znajdowały - do Kurii nowych diecezji celem sumiennego przechowania ich w archiwum.

W końcu postanawiamy, że Diecezja Warmińska, odtąd odłączona od Metropolii Wrocławskiej, będzie należała na zawsze do Metropolii Warszawskiej; a Diecezja Gdańska, dotychczas podległa bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, będzie odtąd należała do Metropolii Gnieźnieńskiej, a jej Biskup będzie podlegał Metropolicie Gnieźnieńskiemu.

Niniejszym upoważniamy czcigodnego brata Naszego, Kardynała św. Kościoła Rzymskiego, Stefana Wyszyńskiego, Arcybiskupa Gnieźnieńskiego i Warszawskiego, by czuwał nad wykonaniem powyższych postanowień osobiście lub przez delegowanego kapłana, z obowiązkiem przesłania Świętej Kongregacji dla Biskupów - odpowiednich dokumentów, zaopatrzonych w potrzebne, wedle przyjętych zwyczajów, podpisy i pieczęć.

Niniejszym ogłaszamy powyższą Konstytucję jako obowiązującą teraz i na przyszłość.

Dan w Rzymie, u św. Piotra, dnia 28 czerwca 1972 roku, w dziesiątym roku Naszego Pontyfikatu.

(-) + Alojzy Kard. Traglia
Kanclerz św. Kościoła Rzym

(-) + Karol Kard. Confalonieri
Prefekt św. Kongr, dla Biskupów

(-) Franciszek Tinello
Kierownik Kancelarii Apostolskiej

(-) Józej Rossi
Bp Palm. Prot. Ap.

(-) Józef Massimi
Prot. Ap.

Eksp, dnia 29 września w X roku Pontyfikatu

(-) Arrigo Bravi, Plomb.
W Arch. Kanc. Ap. Vol. CXLII N. 10